Η παρούσα μελέτη είναι η 15η ετήσια εμπεριστατωμένη μελέτη για την Ελληνική Ακτοπλοΐα που εκπονείται από την XRTC Business Consultants Ltd.
Οι προσπάθειες του λειτουργικού εξορθολογισμού των εταιρειών, η αναβάθμιση των υπηρεσιών τους, η ανανέωση του στόλου τους και η ολοκλήρωση των δανειακών τους αναδιαρθρώσεων αναμφισβήτητα βοήθησαν στην εξυγίανση του κλάδου. Οι εταιρείες τα τελευταία χρόνια κατέβαλαν σοβαρές προσπάθειες για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου αποτέλεσε βέβαια την αναγκαία «χείρα βοηθείας» για τη μεταστροφή των εταιρειών το 2015 προς την κερδοφορία.
Η προσφορά όμως από μόνη της δεν μπορεί να αναστρέψει το αρνητικό κλίμα. Η ζήτηση είναι αυτή που μπορεί να εξισορροπήσει την κατάσταση. Η μείωση της ζήτησης είναι αποτέλεσμα της δεινής οικονομικής κατάστασης της χώρας και οι εταιρείες αναζητούν διεξόδους για την αναπλήρωση των εσόδων από τη συρρίκνωση της εγχώριας αγοράς.
Οι ακτοπλόοι κατάφεραν να επιβιώσουν μετά από τις μεγάλες παραγγελίες και την πληθώρα των πλοίων της περασμένης δεκαετίας καθώς και με τις υψηλές τιμές καυσίμων. Ολοκλήρωσαν τις αναδιαρθρώσεις των υψηλών δανείων τους και εξυπηρετούν κανονικά τα δάνειά τους. Η σημερινή όμως οικονομική κρίση που μαστίζει το μέσο Έλληνα δυστυχώς δεν είναι μια παροδική κατάσταση. Ήρθε για να μείνει αρκετά χρόνια και αν οι ακτοοπλόοι θέλουν να αυξήσουν τον εγχώριο τουρισμό θα πρέπει να προχωρήσουν σε μειώσεις των τιμών των ναύλων τόσο των επιβατών όσο και των αυτοκινήτων. Αυτό θα μπορέσει να συμβεί εφόσον μια σειρά εξωγενών παραγόντων σταθεροποιηθούν, όπως τα κόστη καυσίμων και η κίνηση, και συνοδευτεί από ένα μείγμα περαιτέρω εσωτερικής αναδιοργάνωσης των εταιρειών.
H ανάλυσή μας ξεκινά με έτος βάσης το 2009 καθώς είναι το έτος όπου οι εταιρείες για πρώτη φορά εμφάνισαν ζημίες στα αποτελέσματα EBITDA. Εκτός από τη διακίνηση φορτηγών που παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 6%, η διακίνηση επιβατών και αυτοκινήτων συνεχίζει να μειώνεται.
Οι βασικές εταιρείες του κλάδου, που εξυπηρετούν το κύριο ακτοπλοϊκό δίκτυο, είναι οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο Attica Group, Μινωικές και ΑΝΕΚ, καθώς και η Hellenic Seaways.
Ειδικότερα:
Για την ΑΝΕΚ η μελέτη αναφέρει: ότι είχε σημαντική αύξηση λειτουργικών αποτελεσμάτων: EBITDA Ομίλου 29,6 εκ. ευρώ (αύξηση 19,5 εκατατ. ευρώ), κερδοφορία για τη χρήση 2015 για πρώτη φορά από το 2007: Καθαρά κέρδη Ομίλου μετά από φόρους 0,6 εκατ. ευρώ (αύξηση 18,4 εκατ. ευρώ).
Αναμφισβήτητα η εταιρεία προσπάθησε με σύγχρονες μεθόδους διακυβέρνησης να εξυγιανθεί και αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι η επιστροφή σε θετικά αποτελέσματα. Οι θετικές εξελίξεις από την κοινοπραξία της με το ATTICA GROUP αντικατοπτρίζονται στο περιθώριο EBITDA αφού η ΑΝΕΚ σταμάτησε τον αθέμιτο ανταγωνισμό του παρελθόντος αλλά και ξέφυγε από τις πιέσεις που απέφερε στο παρελθόν η σχέση της με την Hellenic Seaways.
Η διευθέτηση της μετοχικής της σύνθεσης μέσω της αντικατάστασης της Seastar Capital από την τράπεζα Πειραιώς δίνει μια νέα ώθηση στην εταιρεία αλλά βεβαίως την καθιστά σε κάποιο βαθμό ευάλωτη σε περίπτωση πώλησης των μετοχών της τράπεζας σε τρίτο. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η ΑΝΕΚ παραμένει η μόνη εταιρεία λαϊκής βάσης αφού το ποσοστό του 49,3% ανήκει σε ιδιώτες. Πιθανότατα αυτή θα μπορέσει να είναι η κύρια δύναμή της στην εξεύρεση νέων κεφαλαίων που θα χρειαστεί για νέες επενδύσεις.
Για την Attica Group η μελέτη αναφέρει: Ο όμιλος ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας για την έναρξη δρομολογίων σε θαλάσσιες συνδέσεις μεταξύ Μαρόκου και Ηπειρωτικής Ευρώπης μέσω της νεοσυσταθείσας εταιρείας "Africa Morocco Lines" με έδρα το Μαρόκο. Η Attica Group θα συμμετέχει στη νέα εταιρεία με ποσοστό 49%, ενώ 51% θα ελέγχεται από Μαροκινούς μετόχους, με κύριο μέτοχο την BMCE Bank Of Africa Group. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση η BMCE, κορυφαία τράπεζα στο Μαρόκο και στην Αφρικανική ήπειρο, έχοντας την πλήρη εμπιστοσύνη της Μαροκινής κυβέρνησης όπως έχει εκφραστεί δια του αρμοδίου Υπουργείου Μεταφορών ("Ministere de l' Equipement duTransport et de la Logistique"), εμπιστεύτηκε την Attica Group επιλέγοντάς την ανάμεσα σε πολλές εταιρείες επιβατηγού ναυτιλίας, προκειμένου να αποτελέσει τον στρατηγικό επενδυτή που θα συνεισφέρει στην African Moroccan Line τη μακροχρόνια εμπειρία, τεχνογνωσία και λειτουργική αριστεία για την οποία είναι γνωστή διεθνώς.
Η ATTICA εισήλθε σε μια νέα περίοδο με δυναμική ανάπτυξης. Οι επενδύσεις του παρελθόντος σε συνδυασμό με τη στρατηγικής σημασίας σύμπλευση με την ΑΝΕΚ μέσω της κοινοπραξίας τους αλλά και την αποχώρηση της ΝΕΛ αποτελούν τις κύριες παραμέτρους που δίνουν στην εταιρεία δυνατότητες αλματώδους ανάπτυξης.
Η εκ νέου επέκταση στο εξωτερικό είναι μια πολλά υποσχόμενη επιχειρηματική κίνηση που δύναται να επεκταθεί ή και να επαναληφθεί κάπου αλλού. Φαίνεται ότι η παροιμία «παλιά μου τέχνη, κόσκινο» καλύπτει απόλυτα τη δυναμική της ομάδας διαχείρισης της εταιρείας. Η εκ νέου ανάπτυξή της βασίζεται πλέον στην όρεξη των επενδυτών της και τη στήριξη των τραπεζών.
Για την Minoan Linesη μελέτη αναφέρει: Η εταιρεία δραστηριοποιείται με πέντε πλοία στην Ελληνική αγορά στη γραμμή Ηράκλειο- Πειραιάς και στην Αδριατική.
Είναι η μόνη εταιρεία που δραστηριοποιήθηκε στη γραμμή της βόρειας Αδριατικής (Πάτρα- Ηγουμενίτσα-Αγκώνα- Τεργέστη). Η εταιρεία διαθέτει αναμφίβολα το νεότερο στόλο της ακτοπλοΐας.
Οι Μινωικές αναδεικνύονται χρόνο με το χρόνο νικητές στη μάχη της Αδριατικής αλλά και της γραμμής του Ηρακλείου. Η συνεχιζόμενη γιγάντωση του ομίλου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο την καθιστούν πιθανό αγοραστή
άλλων εταιρειών στην Ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά. Η προσπάθεια του Ομίλου να αγοράσει μετοχές της Hellenic Seaways αντικατοπτρίζει την πίστη στη δυνατότητα της Ελληνικής αγοράς και στην ύπαρξη ευκαιριών αλλά και διαθρωτικών αλλαγών. Θεωρούμε ότι υπάρχουν ακόμη περιθώρια επέκτασης στην Ελληνική Αγορά και η επιτυχία αυτής της στρατηγικής έχει λίγους αποδέκτες αφού λίγοι είναι οι μέτοχοι μεγάλων πακέτων.
Για την Hellenic Seaways η μελέτη αναφέρει: Το 2015 η Hellenic Seaways δραστηριοποιήθηκε στις ακτοπλοϊκές γραμμές των Κυκλάδων, του Β.Α. Αιγαίου, των Σποράδων και του Σαρωνικού, ενώ εκτός από την ακτοπλοΐα, συνέχισε μέχρι και το Μάιο την παρουσία της στη γραμμή της Αδριατικής Κορίνθου – Βενετίας. Η εταιρεία αύξησε σημαντικά το μεταφορικό της έργο λόγω του επανασχεδιασμού των δρομολογίων της, της δραστηριοποίησής της σε τέσσερις νέες επιδοτούμενες γραμμές (μέσω ισάριθμων διαγωνισμών του Υπουργείου Ναυτιλίας στους οποίους συμμετείχε επιτυχώς το 2015), αλλά και λόγω των σημαντικών προσφυγικών ροών προς τους νησιωτικούς προορισμούς που εξυπηρετούν τα πλοία της (Β.Α. Αιγαίο).
Η εταιρεία έχει ολοκληρώσει την αναδιάρθρωση των δανείων της από τον Ιούνιο του 2015 και βρίσκεται σε πορεία σταθερής ανάπτυξης περνώντας σε κερδοφορία μετά από τέσσερα χρόνια ζημιών ενώ ταυτόχρονα υλοποιεί πρόγραμμα ανανέωσης του στόλου. Εδώ και δύο χρόνια έχει ξεκινήσει τους σχεδιασμούς της για τη σύνδεση της Σμύρνης με τη Θεσσαλονίκη. Η ακτοπλοϊκή σύνδεση θα γίνει στη λογική της τακτικής δρομολόγησης και θα προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες κρουαζιέρας για το επιβατικό κοινό, ενώ παράλληλα θα εξυπηρετεί και εμπορικές μεταφορές.
Για τη χρήση 2015 ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 131,9 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 26,5% σε σχέση με το 2014. Παρά τη μείωση των διεθνών τιμών των καυσίμων κατά 32% σε σχέση με το 2014, το κόστος πωληθέντων σημείωσε αύξηση κατά 7,9 εκατ. ευρώ (+8,4%) λόγω της μεγαλύτερης περιόδου δραστηριοποίησης των πλοίων της εταιρείας. Σε συνδυασμό με την προαναφερθείσα αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 27,6 εκατ. ευρώ το μικτό αποτέλεσμα βελτιώθηκε κατά 19,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2014, και διαμορφώθηκε σε 29,8 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 24,6 εκατ. ευρώ βελτιωμένα κατά 18,1 εκατ. ευρώ έναντι της προηγούμενης χρήσης. Τα καθαρά αποτελέσματα (μετά από φόρους) παρουσίασαν σημαντική βελτίωση σε σχέση με το 2014. Ο Όμιλος παρουσίασε για πρώτη φορά καθαρή κερδοφορία ύψους 3,9 εκατ. ευρώ μετά από πέντε συνεχείς ζημιογόνες χρήσεις, έναντι ζημιών 17,4 εκατ. ευρώ το 2014.
Επιπλέον, ο Όμιλος προέβη σε μια σειρά ενεργειών όπως:
-Δραστηριοποίηση σε νέες επιδοτούμενες γραμμές που συμβάλλουν στην αύξηση των μεριδίων αγοράς και εξασφαλίζουν σταθερή χρήση των πλοίων σε δωδεκάμηνη βάση.
-Μακροχρόνιες ναυλώσεις πλοίων οι οποίες εξασφαλίζουν ρευστότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Η μελέτη τονίζει ότι: είναι χρονιά ευκαιριών για την Hellenic Seaways αφού μαζί με τα νέα πλοία της μπορεί να φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ δεκαετίας. Μπορούμε να πούμε ασφαλώς ότι η νύφη της ακτοπλοΐας ξαναφόρεσε το νυφικό της. Οι θετικές προοπτικές της εταιρείας σε περίπτωση που διατηρηθούν τα κόστη στα σημερινά επίπεδα, είναι πιθανόν και ο λόγος που οι μέτοχοι που αποτελούν το 14,5% δεν πωλούν τις μετοχές στους στον Ιταλικό όμιλο Grimaldi.
Η εταιρεία επωφελείται πολύ από την έξοδο της ΝΕΛ από τον ακτοπλοϊκό χάρτη, πέραν άλλων εταιρειών που αποχώρησαν τα προηγούμενα χρόνια. Οι συνεχιζόμενες επενδύσεις της εταιρείας πιστεύουμε ότι θα αποδώσουν κατά το 2016 και η εταιρεία θα ανεβάσει ακόμη πιο πολύ τα περιθώρια κέρδους. Αναμένουμε ιδιαίτερες συγκρούσεις στο ιδιοκτησιακό μεταξύ των μετόχων γεγονός που δεν είναι ιδιαιτέρως ευχάριστο.
Επίσης μεταξύ άλλων η μελέτη αναφέρει:
-Οι διακυμάνσεις της τιμής των καυσίμων επηρεάζουν άμεσα το λειτουργικό κόστος των εταιρειών και συμβάλλουν σημαντικά στην επίτευξη κερδοφόρων ή ζημιογόνων αποτελεσμάτων.
-Παράλληλα με το κόστος καυσίμων, η συναλλαγματική ισοτιμία Ευρώ/Δολαρίου ΗΠΑ αποτελεί εξίσου σημαντικό κίνδυνο για τον κλάδο δεδομένου ότι οι διεθνείς τιμές των καυσίμων ορίζονται σε δολάρια ΗΠΑ.
Δεδομένου ότι τα έσοδα του ακτοπλοϊκού κλάδου είναι κυρίως σε Ευρώ και μεγάλο ποσοστό των εξόδων σε Δολάρια ΗΠΑ, είναι προφανές ότι η εφαρμογή τεχνικών και προϊόντων διαχείρισης της συναλλαγματικής ισοτιμίας Ευρώ/Δολαρίου ΗΠΑ είναι επιβεβλημένη.
-Η Ελληνική οικονομία συνεχίζει την πορεία της μέσα σε βαθιά κρίση εδώ και οκτώ χρόνια. Αναμφισβήτητα η πορεία της ακτοπλοϊκής αγοράς είναι άμεσα συνδεδεμένη με αυτή της Ελληνικής οικονομίας γεγονός που διαπιστώνει κανείς αν συγκρίνει τους σημερινούς δείκτες της αγοράς αυτής με τους αντίστοιχους προ 10 ετών.
-Η συρρίκνωση του κλάδου είναι εμφανής τόσο σε επίπεδο κίνησης επιβατών, αυτοκινήτων, φορτηγών όσο και στα συνολικά έσοδα από την εκμετάλλευση του στόλου.
-Ο κύκλος εργασιών για τη χρονιά ορόσημο του 2006 υπερέβαινε τα 900 εκατ. ευρώ ενώ πλέον αγγίζει τα 700 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του -22% μέσα σε μια δεκαετία. Παράλληλα ο στόλος των μεγάλων εταιρειών που εξυπηρετούν όλες τις κύριες γραμμές συρρικνώθηκε περίπου κατά το ήμισυ λόγω της σημαντικής μείωσης του εμπορίου που επηρέασε άμεσα την αγορά της Αδριατικής αλλά και την κατακόρυφη πτώση σε όλες γραμμές του εσωτερικού.
-Σημαντικό πλήγμα ανταγωνισμού οι ακτοπλοϊκές εταιρείες υφίσταται πλέον μόνο από αέρος. Η εξάπλωση και ενδυνάμωση του δικτύου αεροπορικών συγκοινωνιών μέσω Ελληνικών και ξένων εταιρειών δημιουργεί έντονο ανταγωνισμό αφού οι οικονομικά αδύναμες ακτοπλοϊκές εταιρείες έχουν να ανταγωνιστούν ισχυρές οικονομικά αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη και σε άλλα μέρη του κόσμου.
-Περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική η αγαστή συνεργασία των τεσσάρων βασικών μερών της αγοράς Κράτος-Εταιρείες-Εργαζόμενοι-Τράπεζες αφού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση των θετικών προσήμων αλλά και την προάσπιση της ίδιας της αγοράς από πιθανούς κινδύνους που διατρέχει.
-Η σημαντική ανάκαμψη που παρατηρήθηκε το 2015 και διατηρείται μέχρι και τα μέσα του 2016 προσδίδουν μια ιδιαίτερη δυναμική στην Ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά.
-Πέραν όλων των ανησυχιών πρέπει να καλοδεχτούμε την στροφή του κλάδου στα θετικά αποτελέσματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου