Τα γεγονότα που επηρεάζουν την κρουαζιέρα στην Ανατολική Μεσόγειο

Τα ερωτηματικά πληθήνουν για την πορεία της κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο ατενίζοντας το άμεσο μέλλον. Μέσα σε ένα χρόνο συνέβησαν και συμβαίνουν γεγονότα που προβληματίζουν σοβαρά τους operators για τις θαλάσσιες διακοπές στην Ανατολική Μεσόγειο συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος. Η τρομοκρατία, η οικονομική κρίση, το μεταναστευτικό, τα capital controls, το brexit, η προσπάθεια πραξικοπήματος στην Τουρκία είναι μόνο μερικά από αυτά που επηρεάζουν αρνητικά τον προγραμματισμό διακοπών στην περιοχή μας. Αναλύοντας της ανωτέρω αιτίες και τα γεγονότα που συνέβησαν τον τελευταίο χρόνο μπορούμε να βγάλουμε τα συμπεράσματα.

– Τρομοκρατία:
Οι τρομοκρατικές ενέργειες που έχουν συμβεί τελευταία σε πολυσύχναστους χώρους, αεροδρόμια, μέσα μεταφοράς με στόχους τις Ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις αλλά και την γείτονα Τουρκία έχουν επηρεάσει αρνητικά την πληρότητα των τουριστικών προγραμμάτων και έχουν διαφοροποιήσει τους αρχικούς προορισμούς για την παρούσα σεζόν .Τα μέτρα ασφαλείας έχουν βέβαια ενταθεί και υπάρχει πάντα ο προβληματισμός και η ανησυχία των επιβατών διερωτώμενοι ποιος θα είναι ο επόμενος στόχος. Καταστάσεις βέβαια που δεν βοηθούν καθόλου το τουριστικό κλάδο γενικότερα μια που οι τουρίστες δεν περνούν ξέγνοιαστα τις διακοπές τους. Είναι ένας συνεχής πόλεμος με άγνωστη έκβαση, επιδρώντας αρνητικά στον τουρισμό και την οικονομία.
– Οικονομική κρίση:
Παράγων ιδιαίτερα κατασταλτικός για τις διακοπές μια που τυγχάνουν να είναι τελευταία στην λίστα προγραμματισμού εξόδων. Η κρίση βέβαια μαστίζει ιδιαίτερα την Ευρώπη και όχι μόνο και ένας μεγάλος αριθμός από τον πληθυσμό των κυρίως πελατών κρουαζιέρας προσανατολίζονται σε low budget διακοπές συνήθως οδικώς, η κρουαζιέρα μικράς
διαρκείας και κατά προτίμηση χωρίς αεροπορική μεταφορά.
Ο διαρκώς μειωμένος προϋπολογισμός εκμετάλλευσης των πλοίων για να έχουν ένα ανταγωνιστικό προϊόν, αλλά και το μειωμένο ενδιαφέρον πελατών προς το θαλάσσιο τουρισμό μειώνουν σημαντικά τα οικονομικά οφέλη.
– Το μεταναστευτικό:
H Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας μεταφέρει τους προβληματισμούς της πάνω στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα από την αρχή της περιόδου με πολύ αρνητικά αποτελέσματα στον τουρισμό των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου και όχι μόνο.
Στην ανακοίνωσή της η Ένωση αναφέρει: «Η εικόνα που υπάρχει ακόμη σε πολλά σημεία όπως το παλαιό αεροδρόμιο, το λιμάνι του Πειραιά και άλλοι προορισμοί δίνουν εικόνα δυστυχίας με κίνδυνο παρουσίας λοιμώξεων, αλλά και κίνητρα ληστειών που κάθε άλλο δεν βοηθά το τουριστικό ρεύμα. Τελευταίως έχουμε νέα αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος με επιπλέον επιδείνωση ένδυση του αρνητικού κλίματος με τα γνωστά αποτελέσματα.
– Capital Controls:
Ένας ακόμη παράγων που δυσκόλεψε ιδιαίτερα την διαχείριση των πλοίων αλλά και των τουριστικών πρακτόρων μια που οι περιορισμοί Κεφαλαίων για πληρωμές περιόρισαν ιδιαίτερα την κίνηση ή αναγκάσθηκαν να παρανομήσουν με φυσικά σχετικές απώλειες για το κράτος. Επίσης οι επισκέπτες σε πολλές περιπτώσεις δεν εξυπηρετήθηκαν στην αγορά με αποτέλεσμα να υπάρξει σημαντική απώλεια στο εμπόριο. Μόνη λύση είναι η άρση των capital control άμεσα και θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την τουριστική ανάπτυξη με τα γνωστά οικονομικά οφέλη.
– Το Brexit:
Ένα γεγονός που θα φανεί πιο έντονα σύντομα στην αγορά τουριστών από Μεγάλη Βρετανία και κυρίως για διακοπές και θαλάσσιο τουρισμού που προγραμματίζεται μετά την απόφαση του δημοψηφίσματος. Οι Άγγλοι φαίνεται να περιορισθούν κυρίως στον ενδοχώριο τουρισμό ή σε πλησίον προορισμούς αποφεύγοντας τη συναλλαγή σε άλλα νομίσματα (εκτός UK). Έτσι λοιπόν και η Κρουαζιέρα αναμένεται να πληγεί από τη μείωση των Βρετανών τουριστών, αλλά και οι tour operators στην Μεγάλη Βρετανία θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές λόγω συναλλαγματικής διαφοράς προς κάλυψη των εξόδων (καύσιμα, πλήρωμα κλπ.). Η συντομότερη ισορρόπηση του νομίσματος και η διεκπεραίωση συμφωνίας με την Ευρώπη θα βοηθήσει στην ομαλή διακίνηση τουριστικού ρεύματος.
– Τουρκία – πραξικόπημα:
Το πρόσφατο γεγονός της Τουρκίας είναι μία επιπλέον αιτία ανησυχίας στην τουριστική αγορά πρωτίστως στην Τουρκία αλλά ίσως επηρεάσει αρνητικά και τη γείτονα χώρα μας ιδιαίτερα στον θαλάσσιο τουρισμό μια που οι προορισμοί συνήθως συμπεριλαμβάνουν Ελλάδα και Τουρκία συνδυαστικά. Φαίνεται να έχουμε κάποιο όφελος με τις άμεσες προσεγγίσεις στα Ελληνικά λιμάνια, με αντίστοιχες ακυρώσεις στα Τούρκικα. Αυτό βέβαια είναι μόνο για το άμεσο χρονικό διάστημα στην παρούσα season, αλλά δεν θα βοηθήσει για τον μελλοντικό προγραμματισμό των επόμενων ετών, μια που ορισμένοι tour operators τείνουν να αλλάξουν προορισμούς.
Οι απεργιακές κινητοποιήσεις και οι φορολογικές επιβαρύνσεις που επιβάλλονται τελευταίως στο τουριστικό πρωινό και όχι μόνον, επιδεινώνουν την κατάσταση και θέτουν την Χώρα μας εκτός ανταγωνισμού με αποτέλεσμα να προβλέπεται περαιτέρω μείωση της κίνησης σε συνδυασμό με τα άλλα γεγονότα που προαναφέραμε.
Η παρούσα αύξηση της κίνησης και ιδιαίτερα η αύξηση του home porting στον Πειραιά μας ικανοποιεί περιστασιακά, αλλά δεν μας χαροποιεί ιδιαίτερα, για το μέλλον του κλάδου του θαλασσίου τουρισμού με τη συσσώρευση όλων αυτών των σοβαρών γεγονότων που επιδρούν αρνητικά στον τουρισμό και αναγκάζουν τους tour operators να αναζητήσουν άλλους πιο ήσυχους / ασφαλείς και ανταγωνιστικούς προορισμούς.
Η Ασία είναι ένας από αυτούς και ήδη η ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα έντονη και οι επενδύσεις σε λιμάνια, πλοία και όχι μόνο ιδιαίτερα υψηλές. Ανάπτυξη 20 % περίπου ετησίως της κρουαζιέρας στην περιοχή αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντικό νούμερο αλλά και οι υψηλές απαιτήσεις standards για κρουαζιερόπλοια νέας γενναίας και μέχρι ηλικίας 10 ετών δίνει μια άλλη εικόνα στον κόσμο αυτόν. Έτσι λοιπόν υπολογίζουμε ότι 10 νέα πλοία ετησίως θα οδεύουν προς την Ασία για να εξυπηρετούν τις ανάγκες του τουρισμού.
Η Μεσόγειος βέβαια ελπίζουμε να διατηρήσει το ενδιαφέρον των πελατών λόγω των ιστορικών μνημείων, κουλτούρας, αλλά και το ευχάριστο κλίμα με τις καταγάλανες θάλασσες, αλλά θα πρέπει να υποστηριχθεί ο κλάδος του θαλασσίου τουρισμού με κάθε τρόπο για να περάσουμε όσο είναι δυνατόν ανώδυνα τα επόμενα δύσκολα χρόνια λόγω των γεγονότων που μας περιβάλλουν».

Οι μεγαλύτερες παγκόσμιες συμμαχίες στη ναυτιλία

Το παρακάτω infographic, το οποίο δημοσιεύθηκε από τη νορβηγική εταιρεία ανάλυσης δεδομένων στη ναυτιλία με την επωνυμία «Xeneta», απεικονίζει τις παγκόσμιες ναυτιλιακές συμμαχίες σήμερα, καθώς και τις ανακατατάξεις που πρόκειται να πραγματοποιηθούν κατά το επόμενο διάστημα.
Σημειώνεται πως τον Ιούλιο του 2016 οι παγκόσμιες ναυτιλιακές συμμαχίες ήταν οι, «2M» (Maersk και MSC), «Ocean Three» (CMA CGM, UASC, COSCO Shipping), «G6» (NYK Line, OOCL, APL, MOL, HMM) και «CKYHE» (K Line, COSCO, HANJIN, Evergreen, Yang Ming), ενώ οι «PIL», «ZIM», «Wan Hai Lines», «X-Press Feeders» και «KMTC» παρέμεναν μέχρι σήμερα ανεξάρτητες.
Κύριος στόχος των ανακατατάξεων στις συμμαχίες, φαίνεται να είναι η αντιμετώπιση του σοβαρού πλήγματος που οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν δεχθεί από την κατακόρυφη πτώση των ναύλων στον κλάδο της dry και liner ναυτιλίας, καθώς, ως γνωστόν, οι δύσκολοι καιροί ευνοούν τις συνέργειες.

Η ναυλαγορά εν μέσω του έκρυθμου και ιδιαίτερα ρευστού οικονομικού περιβάλλοντος

Του Γ. Λογοθέτη, CFO Finance & Research George Moundreas Com. S.A.

Τρομοκρατικά χτυπήματα, αποτυχημένα πραξικοπήματα, Brexit, τραπεζικά προβλήματα, προσφυγικό, προετοιμασία για την επερχόμενη διαπραγμάτευση της Ελλάδας με τους εταίρους το φθινόπωρο, σε συνδυασμό με αυτά που αναφέραμε την προηγούμενη εβδομάδα που θα λάβουν χώρα τον Οκτώβριο – το δημοψήφισμα στην Ουγγαρία για το προσφυγικό, η επανάληψη του 2ου γύρου των Προεδρικών εκλογών στην Αυστρία και το δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος στην Ιταλία – χαρακτηρίζουν το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον στην Ευρώπη όπου αναμφισβήτητα αποτελούν ένα αν όχι έκρυθμο, τουλάχιστον ιδιαίτερα ρευστό περιβάλλον με όχι εύκολα προβλέψιμες εξελίξεις.
Στην ανασκόπηση μας της 6ης Ιουλίου, είχαμε αναφέρει την άποψη ότι το Brexit, ενδεχομένως να λειτούργησε και σαν «Βαλβίδα Ασφαλείας». Συγκεκριμένα είχαμε επισημάνει πως λόγω της νομισματικής πολιτικής/χαλάρωσης, πολλά κεφάλαια είχαν τοποθετηθεί σε μετοχές, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, δημιουργώντας αυτό που πολλές φορές έχουμε θεωρήσει σαν τη φούσκα των μετοχών, ενώ ταυτόχρονα, στην Ευρωζώνη η νομισματική χαλάρωση από την EKT δημιούργησε στρέβλωση στην αγορά τόσο των Κρατικών αλλά και των Εταιρικών ομολόγων. Το Brexit, αναφέραμε, θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν μια ευκαιρία για επαναξιολόγηση των κινδύνων, εκλογίκευσης των επενδυτών, ομαλής διόρθωσης των χρηματιστηρίων αποφεύγοντας έτσι την βίαιη κατάρρευσή τους.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η εκτίμηση της Morgan Stanley, η οποία μέσω ενός στελέχους της αναφέρει ότι το Brexit ίσως είναι η βέλτιστη εξέλιξη καθώς θα κινητοποιήσει πολλές δυνάμεις προς τη σωστή κατεύθυνση και γιατί η ακραία φούσκα στα χρηματιστήρια έπρεπε να σκάσει με οποιοδήποτε κόστος. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι το Brexit έπαιξε ένα καλό ρόλο καθώς υπήρξε διόρθωση στις αγορές τη στιγμή που οι μετοχές διεθνώς είχαν φουσκώσει επικίνδυνα, όπως για παράδειγμα στις ΗΠΑ που οι επαναγορές ιδίων μετοχών προκάλεσαν μία άνευ προηγουμένου φούσκα και τα τρέχοντα υψηλά επίπεδα αποτιμήσεων απλά δεν μπορούν να δικαιολογηθούν.
Στην πραγματικότητα όμως και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, έπειτα από την απότομη πτώση των αγορών αμέσως μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, οι μετοχές εκτινάχθηκαν με αρκετούς δείκτες να βρίσκονται στα ίδια επίπεδα με εκείνα πριν από το δημοψήφισμα ή σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και σε υψηλότερα.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, οι αγορές αντιδρούν θετικά βραχυπρόθεσμα μετά το Brexit και ιδιαίτερα η Wall Street, καθώς μεταφέρονται κεφάλαια από την Ευρώπη στις ΗΠΑ αλλά και λόγω της προοπτικής ή της προσδοκίας ότι οι Κεντρικές Τράπεζες θα ρίξουν χρήματα από το ελικόπτερο. Παρά την συνεχιζόμενη άνοδο όμως η Goldman Sachs, μεταξύ πολλών άλλων, συνεχίζει και προειδοποιεί ότι τους επόμενους μήνες θα υπάρξει μία πτώση της τάξης του 5 – 10% η οποία θα σημάνει και την αρχή της πτώσης. Για την Wall Street δε, συνεχίζει και διατηρεί την πρόβλεψη της για τις 2,100 μονάδες στα τέλη του έτους.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην παρούσα φάση, λόγω των προγραμμάτων αγοράς ομολόγων από τις Κεντρικές τράπεζες, ομόλογα αξίας $ 11,64 τρισ. έχουν αρνητική απόδοση. Στην Ευρώπη, μαζί με την Ελβετία, 127 ομόλογα έχουν αρνητική απόδοση. Κεφάλαια από την Ευρώπη μεταφέρονται στις ΗΠΑ, καθώς επενδυτές και αμοιβαία κεφάλαια αγοράζουν μετοχές απλά γιατί το 5% κέρδος από μία μετοχή είναι σαφέστατα καλύτερο από το – 0,3% ενός ομολόγου. Το ερώτημα όμως είναι αν τα θεμελιώδη δικαιολογούν την αύξηση των τιμών των μετοχών και όπως όλα δείχνουν η απάντηση είναι αρνητική!
Την Παρασκευή 15 Ιουλίου 2016, ο BDΙ έκλεισε στις 745 μονάδες, ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 1023 μονάδες με $ 7,548 την ημέρα, BPI στις 863 μονάδες στα $ 6,896 την ημέρα, BSI στις 693 μονάδες στα $ 7,243 την ημέρα και BHSI στις 363 μονάδες, στα $ 5,337 την ημέρα.
«Η αγορά έχει αρχίσει και φερμάρει» είναι το κλισέ που ακούγεται τελευταία, καθώς ο δείκτης έχει ξεπεράσει τις 700 μονάδες και πλέον όλα τα πλοία καλύπτουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Όπως αναφέραμε και στην προηγούμενη ανασκόπηση, η άνοδος της αγοράς οφείλεται στην αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης για Grains αλλά και στην αύξηση της ζήτησης από την Κίνα για Iron Ore και Coal.

Σταθερές οι τιμές χρονοναυλώσεων σε dry και wet

Στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη εβδομάδα κινήθηκαν οι ναύλοι για χρονοναύλωση δεξαμενοπλοίων, σε όλες τις κατηγορίες πλοίων. Πιο συγκεκριμένα η χρονοναύλωση για ένα, δύο, τρία και πέντε έτη, στην αγορά των δεξαμενοπλοίων (από Handy μέχρι και τα VLCC) δεν παρουσίασαν κάποια διακύμανση, και κυμάνθηκαν στα $14.250 την ημέρα στα Handy και στα $26.250 και $35.000 την ημέρα για τα Suezmax και VLCC αντίστοιχα.
Αντίθετα στη χρονοναύλωση dry σταθεροποιητικές τάσεις επικράτησαν για βραχυπρόθεσμες ναυλώσεις (έξι μήνες) στην περιοχή του Ατλαντικού ενώ άνοδο παρουσίασαν οι ναύλοι για μεγαλύτερες περιόδους ναύλωσης (ιδίως για ένα έτος).
Αναλυτική παρουσίαση των τάσεων της αγοράς χρονοναυλώσεων παρέχεται στο συνημμένο report το οποίο εκδίδει η ALIBRA Shipping Limited.

Το ζητούμενο είναι όχι μόνο η άνοδος της ναυλαγοράς αλλά και η συντήρηση της σε βιώσιμα επίπεδα

Του Γ. Λογοθέτη, CFO Finance & Research George Moundreas Com. S.A.

Τον Ιούνιο οι εισαγωγές Iron Ore από την Κίνα παρουσίασαν μείωση -5,9% συγκριτικά με τον προηγούμενο μήνα, αλλά στο σύνολο του πρώτου εξαμήνου οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 9% σε ετήσια βάση λόγω της αύξησης της παραγωγής σε χάλυβα.
Συγκεκριμένα οι εισαγωγές του Μαΐου έκλεισαν στους 81,63 εκ. τόνους και για το πρώτο εξάμηνο στους 493,7 εκ. τόνους. Ο λόγος που οι εισαγωγές τον Μάιο παρουσίασαν μείωση παρά την αύξηση της εγχώριας παραγωγής σιδήρου είναι ότι έγινε χρήση των αποθεμάτων τα οποία είναι σε υψηλά επίπεδα. Στις 11 Ιουλίου τα αποθέματα Iron Ore στα λιμάνια έφτασαν στους 102,5 εκ. τόνους, το υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2014.
Την ίδια στιγμή, οι εξαγωγές χάλυβα από την Κίνα τον Ιούνιο έφτασαν του 10,94 εκ. τόνους σηματοδοτώντας το 2ο υψηλότερο ιστορικό ρεκόρ με τις «κατηγορίες» για Dumping να έχουν την πρωτοκαθεδρία. Το υψηλότερο ιστορικό ρεκόρ έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του 2015, όπου εξήχθησαν 11,25 εκ τόνους χάλυβα. Οι συνολικές εξαγωγές χάλυβα για το 1ο εξάμηνο του έτους αυξήθηκαν κατά 9% σε ετήσια βάση, φτάνοντας συνολικά τους 57,12 εκ. τόνους.
Αντίστοιχα, αύξηση παρουσίασαν και οι εισαγωγές Coal από την Κίνα, καθώς στόχος της Κυβέρνησης είναι ο περιορισμός της εγχώριας παραγωγής άνθρακα. Υπό αυτές τις συνθήκες, η εγχώρια παραγωγή άνθρακα τον Μάιο μειώθηκε κατά -15,5% σε ετήσια βάση, ενώ τον Ιούλιο οι εισαγωγές έκλεισαν στους 21,75 εκ. τόνους, τον υψηλότερο αριθμό εισαγωγών από τον Δεκέμβριο του 2014. Το πρώτο εξάμηνο του έτους, τα μεταφερόμενα φορτία Coal από εισαγωγές προς την ενδοχώρα (Inbound Shipments) παρουσίασαν αύξηση κατά 8,2% στους 108 εκ. τόνους, όταν την ίδια περίοδο του 2015 είχαν παρουσιάσει μείωση κατά -38%.
Για άλλη μία φορά το ζητούμενο είναι όχι μόνο η άνοδος της αγοράς αλλά και η συντήρηση της σε βιώσιμα επίπεδα. Φυσικά η έννοια βιώσιμα επίπεδα έχει διαφορετικές μεταφράσεις, ανάλογα με την θέση της κάθε εταιρείας, αλλά στην παρούσα φάση εννοούμε επίπεδα τα οποία δεν απαιτούν την εκταμίευση κεφαλαίων από τα αποθεματικά για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων των πλοίων.
Η γενικότερη πεποίθηση που επικρατεί στην αγορά, κυρίως από μεγάλους οίκους και αναλυτές, αλλά και εταιρείες του κλάδου, είναι ότι η αγορά θα διορθώσει και πάλι πλησιάζοντας προς τα τέλη του έτους, καθώς παρά την θετική πορεία των διαλύσεων και την μείωση των παραγγελιών δεν έχει ακόμη επέλθει ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ενώ τα θεμελιώδη της Παγκόσμιας οικονομίας και Εμπορίου συνεχίζουν να χαρακτηρίζονται από αρνητικό outlook.
Ακολουθεί η δραστηριότητα στον τομέα των αγοραπωλησιών για την εβδομάδα που πέρασε:
Στα πλοία ξηρού φορτίου έγιναν οι ακόλουθες πράξεις:
✏ Στα Panamax, το ‘SAMJOHN LIBERTY’ 74.761 DWT (1998 – NKK) στα $ 2,7 εκ.
✏ Στα Supramax, τo ‘MAPLE GROVE’ 53,556 DWT (2006 – Imabari) αγοράστηκε στα $ 7,7 εκ. με S/S προς τα τέλη του έτους.
✏ Στα Handysize, το ‘CS SALINA’ 32.355 DWT (2004 – Kanda Zosensho) πουλήθηκε σε Έλληνες στα $ 4,8εκ.
Στον τομέα των tankers έγιναν οι ακόλουθες πράξεις:
✏ Στα MR, το ‘TEESTA SPIRIT’ 46.921 DWT (2004 – Hyundai Mipo) πουλήθηκε σε Έλληνες στα $ 14,5 εκ.
✏ Στα Chemical, Stainless Steel, το ‘MTM WESTPORT’ 20.895 (2000 – Shin Kurushima) πουλήθηκε κοντά στα $ 13 εκ.