Σκληραίνει τη στάση της η ελληνική κυβέρνηση απέναντι στις διοικήσεις των δύο μεγάλων ναυπηγικών μονάδων της χώρας. Από τη μια η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων προχωρά στην κατάσχεση των λογαριασμών των Ναυπηγείων Ελευσίνας, με αποτέλεσμα η εταιρεία να κινδυνεύει άμεσα με «λουκέτο», και σε αυτήν την περίπτωση θα συμπαρασύρει και το Νεώριο της Σύρου, ως εταιρεία του ίδιου ομίλου και από την άλλη η κόντρα του ελληνικού Δημοσίου με τον μεγαλομέτοχο των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, Ισκαντάρ Σάφα, καλά κρατεί.
Τις δύο πλευρές χωρίζουν αρκετά δισ. ευρώ και ήδη τρέχουν οι διαδικασίες σε διεθνή διαιτητικά δικαστήρια, ενώ πρόσφατα η χώρα μας έβγαλε διαταγή πληρωμής 520 εκατ. ευρώ κατά των Ναυπηγείων. Η απόφαση αυτή αφορά πρόστιμο που έχει καταλογίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2008 στα Ναυπηγεία για παράνομες επιδοτήσεις από το ελληνικό κράτος στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Ποσό που τα Ναυπηγεία αμφισβητούν και που κατά γενική ομολογία δεν έχουν τη δυνατότητα να καταβάλουν.
Συνέχεια στη κόντρα έδωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Δημήτρης Βίτσας σε συνάντηση που είχε με τους εργαζόμενους των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Όπως τόνισε, οι διαφορές με τη διοίκηση των Ναυπηγείων θα λύνονται δικαστικά, αν και η άλλη πλευρά προανήγγειλε ότι τον Σεπτέμβριο θα υπάρξει πολιτική απόφαση η οποία θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα παραμείνουν τα Ναυπηγεία ανοικτά.
Πάντως, η πλευρά του μεγαλομέτοχου των Ναυπηγείων κ. Ισκαντάρ Σάφα με αίτηση που κατέθεσε στις 12 Μαίου 2016 στις διεθνές διαιτητικό δικαστήριο, στο claim του 1 δισ. ευρώ που έχει καταθέσει εναντίον της Ελλάδας, ζήτησε να μην μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να απαιτήσει το ποσό των 520 εκατ. ευρώ, αν δεν βγάλει πρώτα απόφαση το διαιτητικό δικαστήριο.
Σε άλλη περίπτωση, ζητεί να ισχύσει η «στρατιωτική απόφαση» του 2010. Πρόκειται για μια συμφωνία της Επιτροπής με την ελληνική κυβέρνηση, βάσει της οποίας δεν θα καταβαλόταν το πρόστιμο των 520 εκατ. ευρώ με βασικό όρο ότι τα Ναυπηγεία δεν θα μπορούσαν, η απαγόρευση δηλαδή στα Nαυπηγεία να κάνουν εμπορικές εργασίες μέχρι το 2025. Κατά την ελληνική πλευρά πάντως, οι όροι της συμφωνίας του 2010 δεν έχουν τηρηθεί και για τον λόγο αυτό προχώρησε στη καταλόγιση του προστίμου.
Το ζήτημα των ΕΝΑΕ έχει ακόμα μια οπτική γωνία, αφού συμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφόρησαν και στις οποίες αναφέρθηκε η «Ν», η ελληνική κυβερνητική αποστολή στο Πεκίνο υπό τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα έθεσε το θέμα της εξαγοράς των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά στη Cosco. Οι Κινέζοι, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, απάντησαν ότι πρώτα θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο με την παρούσα διοίκηση. Κάτι που, όπως φαίνεται από τις κυβερνητικές τοποθετήσεις, θα καθυστερήσει και θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις των διαιτητικών δικαστηρίων.
Σημειώνεται ότι στο διεθνές διατητικό δικαστήριο έχει προσφύγει από το 2014 και η Ελλάδα, αλλά το ύψος του claim, αν και υπολογίζεται πολλαπλάσιο της πλευράς Σάφα, δεν έχει υπολογιστεί ακόμα.
Νέος κύκλος
Στις 13 Ιουνίου 2016, ο κ. Ισκάνταρ Σάφα κατέθεσε αίτημα για διαιτησία κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας και στο Διεθνές Κέντρο της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Επίλυση Επενδυτικών Αντιδικιών (ICSID). Ο κ. Σάφα είναι συνιδιοκτήτης του Ομίλου Privinvest, ενός παγκόσμιου εμβέλειας παίκτη στη ναυπηγική βιομηχανία, ο οποίος απέκτησε τον έλεγχο των Ελληνικών Ναυπηγείων Α.Ε. (ΕΝΑΕ) κατά τα τέλη του 2010.
Με την αίτηση στο Διεθνές Κέντρο της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Επίλυση Επενδυτικών Αντιδικιών (ICSID), ο κ. Σάφα διεκδικεί τα ατομικά δικαιώματά του υπό την ιδιότητα του επενδυτή στα ΕΝΑΕ και στο πλαίσιο της Διμερούς Συνθήκης Επενδύσεων μεταξύ του Λιβάνου και της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει η πλευρά του μεγαλομέτοχου, τα ΕΝΑΕ πλέον αντιμετωπίζουν μια υπαρκτή απειλή και κινδυνεύουν να απολέσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία λόγω, μεταξύ των άλλων, του άδικου καταλογισμού από πλευράς της Ελληνικής Δημοκρατίας εξαιτίας μιας απόφασης για κρατικές επιδοτήσεις προς ένα ευρωπαϊκό κράτος που έγιναν πολύ καιρό πριν η Privinvest κάνει την επένδυσή της.
Τι λέει ο κ. Βίτσας
Οι απαντήσεις που έδωσε ο κ. Βίτσας στα ερωτήματα που έθεσαν οι εργαζόμενοι των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχαν χθες σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν αντικρουόμενες κατά τη διοίκηση του σωματείου η Τρίαινα, που θεωρεί ότι δεν υπάρχει σαφές κυβερνητικό σχέδιο.
Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με την ανακοίνωση της Τρίαινας, ο κ. Βίτσας μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι: *Θέση της κυβέρνησης είναι η πλήρης λειτουργία του Ναυπηγείου και η αξιοποίηση της τεχνογνωσίας των εργαζομένων του. * Οικονομικά το πρόγραμμα χρηματοδότησης των υποβρυχίων πράγματι ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο του 2016, αλλά η κατασκευαστική ολοκλήρωση του έργου θα τελειώσει τον Ιούνιο του 2017, όπως και η χρηματοδότηση.*Οι διαφορές με το τωρινό ιδιοκτησιακό καθεστώς επιλύονται πλέον δικαστικά. Προσωπική εκτίμηση του ίδιου είναι ότι οι αποφάσεις του διεθνούς δικαστηρίου δεν θα είναι άμεσα εκτελεστές, έτσι ώστε οι δύο πλευρές να μπορούν να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια. *Γίνονται διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού για άρση της στρατιωτικής συμφωνίας. *Ο Νόμος 3885 βρίσκεται σε ισχύ και στο διαιτητικό δικαστήριο έχει εκδηλωθεί το ενδιαφέρον για την κατασκευή δυο νέων υποβρυχίων. *Έχει την ίδια θέση με την κα Τζάκρη και τον κ. Σταθάκη ότι η ναυπηγική βιομηχανία δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το κράτος * Έχει συσταθεί διυπουργική επιτροπή με στόχο τη βιωσιμότητα του Ναυπηγείου και θα υπάρξει πολιτική απόφαση τον Σεπτέμβριο με βασική επιδίωξη τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, πέρα από τη λειτουργία του Ναυπηγείου * Δεν επιθυμεί η κυβέρνηση την ένταξη του Ναυπηγείου στον πτωχευτικό κώδικα και για τον λόγο αυτό θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν το Ναυπηγείο να παραμείνει εν λειτουργία.
Κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών
Στο ίδιο έργο θεατές βρίσκονται και οι εργαζόμενοι των Ναυπηγείων Ελευσίνας, οι οποίοι βλέπουν τις κυβερνήσεις να επαναλαμβάνουν συνεχώς τις ίδιες κινήσεις. Η Γενική Γραμματεία Εσόδων προχώρησε στην κατάσχεση των δύο τραπεζικών λογαριασμών των Ναυπηγείων με τον ένα να διαθέτει περίπου 3 εκατ. ευρώ για πληρωμές των υλικών που αφορούν στην κατασκευή τριών πυραυλακάτων. Τα ποσά έχουν κατατεθεί από το υπουργείο Άμυνας, ενώ το σύνολο του ποσού που θα καταθέσει μέχρι το τέλος του προγράμματος είναι 40 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα και πριν από λίγα χρόνια, ο τότε γ.γ. Δημοσίων Εσόδων Χάρης Θεοχάρης με τον κ. Γιάννη Στουρνάρα να έχει το χαρτοφυλάκιο του υπουργείο Οικονομικών είχε προχωρήσει σε δέσμευση των καταθέσεων του Ναυπηγείου. Τα πόσα και εκείνη τη περίοδο προέρχονταν από το Πολεμικό Ναυτικό και αφορούσαν στην κατασκευή πυραυλακάτων. Τότε ο κ. Θεοχάρης αποφάσισε τελικά να αποδεσμεύσει τους λογαριασμούς, εκτιμώντας ότι η εταιρεία αδυνατεί πραγματικά να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.
Σε ανακοίνωσή του, το σωματείο εργαζομένων στα Ναυπηγεία επισημαίνει ότι συνέπεια της κατάσχεσης των λογαριασμών είναι η αδυναμία καταβολής μισθοδοσίας, συνέχισης της λειτουργίας του Ναυπηγείου και ολοκλήρωσης του ναυπηγικού προγράμματος του Πολεμικού Ναυτικού.